در دنیای پویا و پیچیده‌ی بازارهای مالی، تصمیم‌گیری دقیق برای تریدرها و سرمایه‌گذاران بسیار حیاتی است. تریدرها از روش‌های مختلفی برای تحلیل و پیش‌بینی روند بازار استفاده می‌کنند. یکی از این روش‌ها، «تحلیل تکنیکال» است که در آن با تحلیل نمودار قیمت، به پیش‌بینی نوسانات آینده بازار می‌پردازیم.
در این میان، «الگوهای هارمونیک» به عنوان ابزاری که با تأکید بر نسبت‌های فیبوناچی کار می‌کنبد، توانسته‌اند جایگاه مهمی را در جامعه ترید و سرمایه‌گذاری به دست آورند. از جمله الگوهای هارمونیک می‌توانیم به «الگوی هارمونیک گارتلی (Gartley)» اشاره کنیم که به‌عنوان یکی از پرکاربردترین و مهم‌ترین الگوهای هارمونیک، مدت‌هاست که مورد توجه و استفاده قرار می‌گیرد.
در این مقاله از بلاگ آی‌تی‌بی به بررسی جنبه‌های مختلف الگوی هارمونیک گارتلی می‌پردازیم؛ از شناخت اصول اساسی این الگو و نحوه‌ی تشخیص آن در نمودارهای قیمتی گرفته تا بررسی کاربردهای متعدد آن در تحلیل تکنیکال و انجام معاملات. در ادامه نیز با ارائه مثالی واقعی از به‌کارگیری این الگو در بازارهای مالی و اهمیت آن در تصمیم‌گیری‌های درست معاملاتی، تصویر این الگو را برایتان شفاف‌تر می‌کنیم. پیشنهاد می‌کنیم تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
الگوی گارتلی (Gartley) چیست؟
الگوی گارتلی به عنوان یک الگوی خاص در دسته‌بندی الگوهای هارمونیک جای می‌گیرد. این الگو، همانند دیگر الگوهای هارمونیک، باید با نسبت‌های مخصوصی از سطوح فیبوناچی تطابق داشته باشد تا به عنوان یک الگوی معتبر شناخته شود.
آقای هارولد گارتلی (Harold Gartley) این الگو را در کتابی با عنوان «سود در بازار سهام» در سال 1935 معرفی کرد. او در صفحه 222 این کتاب، الگوی گارتلی را به عنوان یکی از بهترین فرصت‌های معاملاتی در بازار توصیف کرد. این الگو در میان برخی از تریدرها به نام «گارتلی 222» یا «الگوی 222» نیز شناخته می‌شود.
بر اساس جهت الگوی گارتلی و صعودی یا نزولی بودن آن، شکل حرف M یا W در نمودار تشکیل می‌شود. این الگو پنج نقطه کلیدی را در نمودار قیمت مشخص می‌کند که به ترتیب با حروف C ، B، A، X و D نمایش داده می‌شوند.
قوانین الگوی هارمونیک گارتلی
با توجه به اینکه الگوی گارتلی از خانواده‌ی الگوهای هارمونیک است، هر نوسان قیمت در این الگو باید تا سطح مشخصی از سطوح فیبوناچی ادامه یابد. در ادامه ساختار حرکتی الگوی گارتلی را به تفصیل توضیح داده‌‌ایم.
حرکت X-A: حرکت X-A می‌تواند نشان دهنده‌ی هر نوسان قیمتی بر روی نمودار باشد. در تشکیل الگوی گارتلی، هیچ شرایط خاصی برای حرکت X-A وجود ندارد.
حرکت A-B: حرکت A-B باید در محدوده 61.8 درصد از سطح فیبوناچی موج X-A باشد. به عبارت دیگر، حرکت A-B باید تا حدود 61.8 درصد از حرکت X-A بازگردد.
حرکت B-C: حرکت B-C باید در جهت عکس حرکت A-B باشد. این حرکت باید در محدوده 38.2 درصد تا 88.6 درصد از سطح فیبوناچی حرکت قبلی خود، یعنی A-B، خاتمه یابد.
حرکت C-D: حرکت C-D در جهت عکس حرکت B-C است. این حرکت باید در محدوده‌ی 127.2 درصد تا 161.8 درصد از سطح فیبوناچی حرکت B-C ادامه یابد.
حرکت A-D: قانون آخر الگوی گارتلی این است که حرکت A-D باید در سطح 78.6 درصد از سطح فیبوناچی حرکت X-A خاتمه یابد.
معرفی الگوی گارتلی صعودی
شناسایی و تشخیص گارتلی صعودی، نشان‌دهنده‌ی روند صعودی قیمت پس از نقطه‌ی انتهایی الگو است. در گارتلی صعودی، موج X-A نخستین حرکت صعودی است و پس از آن موج A-B در جهت مخالف موج X-A حرکت می‌کند و حرکتی نزولی دارد. در ادامه موج B-C صعودی و در نهایت موج نزولی C-D را داریم. پس از رسیدن قیمت به نقطه D و تشکیل دقیق الگو، انتظار می‌رود که قیمت از نقطه D به سمت بالا حرکت کند و شاهد افزایش قیمت باشیم.
در الگوی گارتلی صعودی پس از تکمیل الگو، از روی نقطه انتهایی فلش سبز رنگ، می‌توان انتظار رشد قیمت را داشت. آخرین سطح قیمتی مورد انتظار الگو، سطح 161.8 درصد فیبوناچی موج A-D است.
معرفی الگوی گارتلی نزولی
الگوی گارتلی نزولی همانند گارتلی صعودی است، با این تفاوت که همه چیز در خلاف جهت الگوی صعودی است. در گارتلی نزولی، موج X-A به عنوان نخستین حرکت نزولی است و پس از آن موج صعودی A-B ایجاد می‌شود. در ادامه‌ی الگو شاهد موج نزولی B-C و در انتها موج صعودی C-D هستیم. در الگوی گارتلی نزولی، قیمت از نقطه D پتانسیل روند کاهشی دارد. سطح هدف قیمتی در این الگو مانند گارتلی صعودی است و قیمت به اندازه 161.8 درصد از فیبوناچی موج A-D می‌تواند کاهش یابد.
استراتژی معاملاتی با الگوی گارتلی
آشنایی با قوانین تشخیص الگوی گارتلی به شما این امکان را می‌دهد که به راحتی بر اساس این الگو در معاملات خود عمل کنید و معامله‌ای دقیق و اصولی انجام دهید. در این قسمت به بررسی نکات مرتبط با نقاط ورود به معامله، تعیین سطوح ضرر (Stop Loss) و سود (Take Profit) می‌پردازیم.
برای وارد شدن به یک معامله با استفاده از الگوی گارتلی، ابتدا باید الگو را شناسایی کرده و سپس اعتبار آن را تایید نمایید. برای تشکیل الگوی گارتلی بر روی نمودار، باید نقاط کلیدی الگو مشخص شود و اطمینان حاصل کنید که هر یک از موج‌های قیمت در سطح مناسبی از نسبت‌های فیبوناچی قرار گرفته باشند. این نسبت‌ها به شما کمک می‌کنند تا ابعاد کلی الگو را بهتر درک نمایید.
اگر الگوی گارتلی صعودی در نمودار ظاهر شده باشد و دو شرط زیر برآورده شده باشند، می‌توانید برای خرید وارد معامله شوید:
- موج C-D در محدوده 127.2 درصد تا 161.8 درصد از موج B-C قرار داشته باشد.
- قیمت در نقاط B و D به سمت بالا حرکت کند.
تعیین سطح حد ضرر نیز همواره ضروری است. سطح حد ضرر به معامله‌گر کمک می‌کند تا از ضرر ناشی از نوسانات قیمت در امان باشد. اگر به عنوان مثال بر اساس الگوی گارتلی صعودی وارد یک معامله خرید شوید، بهتر است تا سطح حد ضرر خود را زیر نقطه D قرار دهید. در مقابل اگر به عنوان مثال بر اساس الگوی گارتلی نزولی وارد یک معامله فروش شده باشید، بهتر است تا سطح ضرر خود را بالاتر از نقطه D قرار دهید.
در نهایت در الگوی گارتلی هنگامی که به یک موقعیت معاملاتی وارد می‌شوید، لازم است که سطح حد سود را تعیین نمایید و منتظر باشید تا قیمت به سمت هدف مورد نظر شما حرکت کند.
ترکیب اندیکاتورهای تکنیکال با الگوی هارمونیک گارتلی
در دنیای بازارهای مالی، تصمیم‌گیری‌های معاملاتی بر اساس تحلیل‌های تکنیکال و اندیکاتورهای آن از اهمیت بسیاری برخوردارند. تریدرها و سرمایه‌گذاران با استفاده از این ابزارها تلاش می‌کنند تا موقعیت‌های معاملاتی خود را بهبود ببخشند و تصمیمات بهتری در بازارهای مالی اتخاذ کنند. یکی از راه‌هایی که می‌تواند به بهبود دقت تصمیم‌گیری‌های معاملاتی کمک کند، «ترکیب الگوهای هارمونیکی مانند الگوی گارتلی با اندیکاتورهای تکنیکال» است.
این اندیکاتورها شامل ابزارهایی مانند میانگین‌های متحرک، شاخص قدرت نسبی (RSI) و … می‌شوند. هدف اصلی استفاده از این ابزارها، تشخیص تغییر جهت و نوسانات بازار به منظور شناسایی بهترین نقاط ورود و خروج معاملاتی است.
نکته‌ای که باید به آن توجه کنید این است که اندیکاتورهای تکنیکال می‌توانند تایید اعتبار الگوی گارتلی را افزایش دهند؛ به عنوان مثال، اگر الگوی گارتلی صعودی در نمودار شناسایی شده باشد و همزمان RSI نیز در منطقه اشباع فروش باشد، اعتبار الگو بهبود می‌یابد و می‌توان انتظار افزایش قیمت را داشت.
به طور کلی ترکیب الگوهای هارمونیک مانند الگوی گارتلی با ابزارهای تحلیل تکنیکال، یک راهکار قوی برای بهبود دقت تحلیل و تصمیم‌گیری‌های معاملاتی است. تریدرها و سرمایه‌گذاران با تسلط بر این ابزارها می‌توانند تصمیمات معاملاتی خود را با اطمینان بیشتری اتخاذ کرده و بهره‌وری خود را افزایش دهند. با این حال، لازم به ذکر است که هرگونه تصمیم‌گیری معاملاتی به تحلیل دقیق، تجربه و آگاهی از ریسک‌های بازارهای مالی نیاز دارد.
نمونه‌ای از الگوی هارمونیک گارتلی
این نمودار جفت ارز دلار نیوزلند/دلار آمریکا را در تایم فریم هفتگی نشان می‌دهد. در این نمودار، X-A به صورت صعودی، A-B به صورت نزولی، B-C به صورت صعودی و C-D به صورت نزولی تشکیل شده است. A-B در سطح 61.8 درصد موج X-A قرار دارد، B-C در سطح 88.6 درصد موج A-B و C-D در سطح 161.8 درصد موج B-C قرار دارد. در همین حال، A-D در سطح 78.6 درصد موج X-A قرار دارد. از این رو، وجود الگوی صعودی در نمودار دلار نیوزلند/دلار آمریکا تایید شده است.
در نمودار بالا با توجه به وجود یک الگوی گارتلی صعودی، انتظار می‌رود که قیمت به بالا حرکت کند؛ بنابراین آماده خرید جفت ارز دلار نیوزلند/دلار آمریکا می‌شویم. این کار را زمانی انجام می‌دهیم که C-D به سطح 161.8 درصد از موج B-C رسیده و قیمت به سمت بالا حرکت کرده باشد. در همان لحظه، حد ضرر را همانند تصویر، در پایین نقطه D قرار می‌دهیم.
اولین هدف قیمتی همتراز با نقطه B است. افزایش قیمت پس از نقطه D، معمولاً سریع اتفاق می‌افتد و این موضوع باعث می‌شود که نمودار به هدف اول برسد. هدف دوم قیمتی، هم سطح با نقطه C است که پس از ۷ کندل از زمان خرید کامل می‌شود. در نهایت ۱۰ هفته پس از آن، قیمت به هدف سوم یعنی هم سطح با نقطه A می‌رسد.
در این زمان هدف قیمتی نهایی ما هنوز باقی مانده است. این هدف در سطح ۱۶۱.۸ درصد از حرکت A-D قرار دارد و برای دستیابی به این هدف، زمان بیشتری لازم است. حال قیمت پس از ۲۷ کندل از هدف سوم به سطح ۱۶۱.۸ درصد از A-D رسیده است. با این حال می‌توانیم با هدف کسب سود بیشتر، معامله خود را پس از دستیابی به آخرین هدف قیمتی نیز باز نگه داریم.
جمع‌بندی
در این مقاله از وب سایت آی تی بی، به بررسی عمیق الگوی هارمونیک گارتلی پرداختیم. الگوی هارمونیک گارتلی یکی از پرکاربردترین و موثرترین الگوهای معاملاتی در بازارهای مالی است که توسط تکنیکالیست‌ها و تریدرها به عنوان یک ابزار قدرتمند در تحلیل مورد استفاده قرار می‌گیرد. این الگو با توجه به نسبت‌های خاص از سطوح فیبوناچی، از قابلیت شناسایی نقاط ورود و خروج در معاملات برخوردار است. با تجزیه و تحلیل دقیق و شناسایی درست الگوی گارتلی در نمودار، می‌توان به سودآوری بالایی در معاملات دست یافت.
استفاده از الگوهای هارمونیک به طور کلی نیازمند تجربه، تمرکز و تحلیل دقیق است. در طول این مسیر، تریدرها با دقت به شناسایی الگوها می‌پردازند و با ترکیب آن‌ها با سایر شاخص‌ها مانند حمایت و مقاومت، شاخص‌های تکنیکال و الگوهای شمعی، تصمیمات معاملاتی خود را اتخاذ می‌کنند.
اگرچه الگوی هارمونیک گارتلی می‌تواند به تریدرها، ترکیبی مناسب از سطوح و زمانبندی را برای ورود و خروج ارائه دهد، اما داشتن آگاهی کامل از بازارهای مالی، مدیریت ریسک و طراحی استراتژی مناسب، از عوامل کلیدی موفقیت در معاملات هستند.
سوالات متداول (FAQS)
- الگوی هارمونیک گارتلی چیست؟
الگوی هارمونیک گارتلی یک الگوی نموداری در تحلیل تکنیکال است که بر اساس نسبت‌های فیبوناچی ساخته می‌شود. این الگو به تریدرها کمک می‌کند تا نقاط ورود و خروج معاملات را در بازارهای مالی تعیین کنند.
- آیا الگوی گارتلی تنها در بازار سهام قابل استفاده است؟
خیر، الگوی گارتلی در انواع مختلف بازارها اعم از بازارهای فارکس (Forex)، سهام، رمز ارز (CryptoCurrency) و سایر بازارهای مالی قابل استفاده است.
- چرا از نسبت‌های فیبوناچی در الگوی گارتلی استفاده می‌شود؟
نسبت‌های فیبوناچی از جمله 1.618 و 0.618، نسبت‌های بسیار رایجی در بازارهای مالی هستند. این نسبت‌ها به تریدرها کمک می‌کنند تا سطوح مهم در نمودارها را تشخیص دهد.
- آیا الگوی گارتلی تنها یک الگوی صعودی است؟
خیر. الگوی گارتلی هم در روند صعودی قابل استفاده است هم در روند نزولی. الگوی صعودی شبیه به حرف “M” و الگوی نزولی شبیه به حرف “W” در نمودار ظاهر می‌شود.
- آیا تطابق دقیق با نسبت‌های فیبوناچی ضروری است؟
تطابق دقیق با نسبت‌های فیبوناچی ضروری نیست، اما تطابق نزدیک‌تر با این نسبت‌ها قوت و اعتبار این الگو را افزایش می‌دهد.
- آیا می‌توان الگوی گارتلی را با دیگر ابزارهای تحلیلی ترکیب کرد؟
بله، بسیاری از تریدرها، الگوی گارتلی را با ابزارهای تحلیلی مانند حمایت و مقاومت، الگوهای شمعی و شاخص‌های فنی ترکیب می‌کنند تا تصمیمات معاملاتی خود را دقیق‌تر کنند.
- آیا تضمینی برای موفقیت در معاملات با الگوی گارتلی وجود دارد؟
هیچ استراتژی یا الگوی معاملاتی‌ای تضمین کننده‌ی صددرصدی موفقیت نیست. استفاده موفق از الگوی گارتلی نیازمند آموزش، تجربه و مدیریت مالی مناسب است.
- آیا الگوی گارتلی تنها برای معاملات کوتاه‌مدت قابل استفاده است؟
خیر. الگوی گارتلی در هر دو نوع معامله کوتاه‌مدت و بلندمدت قابل استفاده است.
