ارز دیجیتال لونا چیست؟

در دهه‌های اخیر با ظهور تکنولوژی بلاک‌ چین (Blockchain)، صنعت ارزهای دیجیتال به یکی از مهم‌ترین حوزه‌های مالی و فناوری تبدیل شد. ارزهای دیجیتال به عنوان یک ابزار مالی نوآورانه و شکلی جدید از پول، توانستند توجه جهانی را به خود جلب کنند. در این میان، ارز دیجیتال لونا (Luna) به عنوان یکی از نوآورانه‌ترین و البته پر حاشیه‌ترین ارزهای دیجیتال در صحنه بازار رمز ارز ظاهر شد.

از زمان آغاز عملیات شبکه اصلی لونا در سال 2018، بلاک ‌چین ترا به دلیل قابلیت‌ها و ویژگی‌های منحصر به فردش یک رشد قابل توجه را تجربه کرد. در ماه آوریل ۲۰۲۲، تقریباً ۴۰ هزار کاربر فعال به طور روزانه با ۲۶ پروتکل موجود در این شبکه کار می‌کردند. یکی از اهداف اصلی این شبکه بلاک‌ چینی، عرضه استیبل کوین‌های الگوریتمی غیرمتمرکز بود. اما پس از سقوط ارزش کوین لونا و اختلال در عملکرد شبکه ترا و همچنین از دست رفتن اعتماد کاربران به این شبکه به دلیل از بین رفتن ارزش دارایی‌ها، تیم توسعه دهنده مجبور به تصمیم گیری برای ایجاد یک شبکه جدید به نام ترا ۲ (Terra 2.0)  شد. در این مقاله به بررسی لونا کلاسیک، استیبل کوین UST و ارز دیجیتال لونا 2.0 می‌پردازیم.

شبکه ترا، لونا و لونا کلاسیک

شبکه لونا با اهداف بسیار جاه طلبانه‌ای وارد حوزه رمز ارز شد، اهدافی که تا حد زیادی توانست به آن دست یابد. رمز ارز اصلی این شبکه در مدت زمان کوتاهی رشد بسیار چشمگیری را تجربه کرد و توانست به جایگاه رمز ارزهای برتر این بازار دست پیدا کند. همه چیز برای شبکه لونا ایده‌آل پیش می‌رفت تا اینکه این شبکه و رمز ارز آن، با سقوط غیرقابل تصوری روبرو شد. در ادامه به بررسی این موضوع می‌پردازیم.

بلاک‌چین ترا از سیستم اجماع اثبات سهام (PoS) بهره می‌برد و با استفاده از Cosmo SDK ایجاد شده است. استخراج‌ کنندگان در این بلاک‌ چین اقدام به خرید مقداری ارز دیجیتال UST می‌کردند و سپس به شبکه تخصیص می‌دادند. در شبکه ترا، صدها تراکنش در هر ثانیه ثبت می‌شود که توانایی بالایی در این زمینه به شمار می‌آیآ‌ید. همچنین هزینه تراکنش‌ها نیز در حدود چند سنت است. به همین دلیل، شبکه ترا از جمله شبکه‌های ارزان و سریع محسوب می‌شود.

برخلاف استیبل کوین‌های غیرمتمرکز دیگر مانند DAI، استیبل کوین UST پشتوانه یا وثیقه خاصی ندارد و یکی از نقدهای اصلی این استیبل کوین نیز همین موضوع پشتوانه ارزشی است. به عبارت دیگر در صورت تمایل به تولید ۱۰ واحد UST، اگر قیمت هر ارز دیجیتال لونا ۱۰ دلار باشد، تنها یک واحد از ارز لونا باید سوخته شود.

به طور کلی عملکرد ترا به صورت زیر توصیف می‌شود:

• هنگامی که قیمت UST کمتر از یک دلار است، شما می‌توانید یک واحد UST را به ارز لونا تبدیل کنید و معادل یک دلار لونا دریافت کنید.
• هنگامی که قیمت UST بیشتر از یک دلار است، شما می‌توانید معادل یک دلار UST را به ارز لونا تبدیل کنید و UST دریافت کنید.

این ویژگی‌ برای سرمایه‌گذاران فرصت آربیتراژ (Arbitrage) کم ریسکی را فراهم می‌کند تا از اختلافات قیمتی در بازار بهره ‌برداری کنند، اما باید توجه داشت که وجود یک پدیده به نام “Bank Run” یا خروج همزمان سرمایه از سیستم نیز وجود دارد که ممکن است به مارپیچ مرگ (Death Spiral) منجر شود. این پدیده در زمانی رخ می‌دهد که اعتماد سرمایه‌گذاران به سیستم از بین برود و کاربران تصمیم به خروج از آن را بگیرند. اگر چه در وایت ‌پیپر (White Paper) ترا، این موضوع بررسی شد و از طریق مدل‌سازی مارکو دی ماجو (استاد دانشگاه هاروارد) و نیکولاس پلاتیاس (رئیس بخش تحقیقات ترافرم لبز)، این شبکه با موفقیت از تست استرس عبور کرد اما در واقعیت اتفاق دیگری افتاد.

با توجه به طراحی لونا، حیات UST به تقاضا برای کوین LUNA وابسته است. همچنین ترافرم لبز با کمک سرمایه‌گذاران قوی خود، بازارسازی خود را به خوبی انجام داد و پایداری را حفظ کرد. اما بالاخره قیمت UST دچار نوسانات شدیدی شد و در طی یک روز با کاهش شدیدی روبرو شد و حتی به سطح ۰.۶ دلار در صرافی بایننس کاهش یافت. بیشتر منابع نقدینگی برای تبادل UST در این مرحله خالی شده بود. این واقعیت وحشتناکی بود که اعتماد به شبکه را به چالش کشید و حدود ۴ میلیارد UST از این پلتفرم خارج شد.

مساله دیگری که ترس و وحشت را در میان جامعه‌ی کاربری لونا به وجود آورد، افزایش ارزش بازار UST نسبت به بازار LUNA  بود. قبل از شروع بحران، ارزش بازار لونا ۲۵.۲ میلیارد دلار و ارزش کل UST ۱۸.۷۹ میلیارد دلار بود. اگرچه این میزان به تنهایی کافی نبود که همه افراد بتوانند از طریق مینت و سوزاندن بدون ضرر از سیستم خارج شوند، اما کاهش ارزش لونا نسبت به UST اهمیت خاصی از نظر روانی داشت.

با این وجود، قیمت استیبل کوین ترا در صرافی‌ها موفق به بازگشت به ۰.۹۳ دلار به طور موقت شد، اما در این مرحله برای فرار از سرنوشت دیر شده بود. با خالی شدن ذخایر دورن زنجیره‌ای برای مبادله ‌UST، تنها راه باقی‌مانده برای سرمایه‌گذاران فرار از طریق مکانیزم ذکر شده بود. سوزاندن  UST، مینت لونای جدید و فروش آن در بازار.

این اقدام منجر به تداوم یک بازخورد منفی در سیستم شد و سبب ناپایداری آن شد. با تبدیل UST به لونا، لونای جدید ایجاد می‌شد و بلافاصله فروخته می‌شد که این امر باعث کاهش قیمت لونا شد. به این ترتیب، توکن‌های UST بعدی که می‌خواستند از سیستم خارج شوند، با نرخ تبادل بیشتری (نسبت به لونا) تبدیل می‌شدند – توکن‌های لونای بیشتری ایجاد می‌شد – و این انتشار لونا در گردش را به مقدار عجیبی افزایش داد.

این افزایش تعداد لوناهای در گردش باعث ایجاد تهدید امنیتی در شبکه شد و شبکه اجازه استفاده تعداد زیادی از لوناهای استیک شده را نداشت. شبکه‌های PoS در معرض حمله دو سوم (67 درصدی) هستند. اگر عامل حمله‌کننده بتواند دو سوم از توکن‌های استیک شده را در دست بگیرد، قادر به توقف شبکه و یا حتی انجام اقدامات خطرناک‌تری مانند دزدیدن سرمایه‌های دیگر پروتکل‌ها، مینت کردن توکن‌های بی‌پشتوانه و انتقال از طریق پل‌های میان زنجیره‌ای به دیگر شبکه‌ها و غیره خواهد بود.

اقدام دیگری که ترافورم لبز انجام داد، سوزاندن ۱.۴ میلیارد UST در خزانه خود بود که این میزان ۱۱.۸ درصد از کل توکن‌های UST در آن زمان را تشکیل می‌داد. دو کوان (Do Kwon) ، بنیان‌گذار اصلی این پروژه پس از مدتی سکوت، نخستین بیانیه خود را اعلام کرد و طرحی برای بازیابی شبکه را مطرح کرد. وی بیان کرد که در ابتدا تصمیم به مداخله نگرفت و اجازه داد که سیستم شبکه به کار خود ادامه دهد. تصمیمی که به شدت جامعه کاربری ترا را ناامید کرد.

در همین حین، اخبار مذاکرات ناموفق ترا با صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر برای نجات این شبکه شوک اصلی دیگری بود. لری سرمک، ژورنالیست پلتفرم خبری TheBlock، جزئیات این مذاکره را منتشر کرد و اعلام کرد که ترا در حال مذاکره با جامپ، سلسیوس و جین سنت برای تامین سرمایه به میزان ۱ تا ۱.۵ میلیارد دلار است. طرحی که در نهایت به بن ‌بست منجر شد.

موج ویرانی لونا ادامه یافت و شبکه دو بار توسط اعتبارسنج‌ها متوقف شد. همچنین بایننس و بسیاری از صرافی‌ها معامله رمز ارزهای این شبکه را به حالت تعلیق درآوردند. دو کوان در نهایت پس از مدتی از سکوت، شکست در پروژه ترا را اعلام کرد. وی همچنین از طرح‌های احیا برای پروژه خود خبر داد. یکی از این طرح‌ها که واکنش مثبتی از ویتالیک بوترین هم داشت، پیشنهاد شده بود که از ذخایر بیت کوین (BTC) باقی ‌مانده بنیاد لونا برای جبران کامل زیان اکثریت زیان‌دیدگان استفاده شود. بر اساس بررسی‌های ارائه‌دهنده این پروپوزال، از طریق این راهکار می‌توان زیان ۹۹.۶ درصدی را به طور کامل جبران کرد و تنها نهنگ‌ها و کیف‌پول‌های بزرگ (۰.۰۴ درصد باقی مانده) نمی‌توانند بازگشت کامل سرمایه خود را (حتی به شکل بیت کوین) دریافت کنند. اما در نهایت طرح لونا 2.0 برای احیای شبکه ترا انتخاب شد.

لونا 2.0 و لونا کلاسیک، تلاش بی ثمر برای احیای شبکه ترا

پس از مذاکرات انجام شده، دو کوان به عنوان مدیر اجرایی شبکه ترا به همراه تیم توسعه‌دهنده‌ تصمیم به ارائه طرح‌هایی برای بازسازی شبکه ترا گرفتند. این طرح‌ها پس از مخالفت‌های زیاد و اصلاحات مکرر، به یک طرح برای راه‌اندازی یک شبکه جدید تبدیل شد. در تاریخ ۲۵ مه ۲۰۲۲، ۶۵.۵ درصد از کاربران شبکه ترا کلاسیک به پروپوزال حاکمیتی رای مثبت دادند. این طرح جدید تغییرات جدیدی را در شبکه اصلی نیز اعمال می‌کند. اکنون شبکه اصلی با نام “شبکه ترا کلاسیک” (Terra Classic Chain)  شناخته می‌شود و تمام رمزارزهای این شبکه پسوند “کلاسیک” را در انتهای نام آن‌ها خواهند داشت و یک حرف “C” به انتهای آن‌ها افزوده می‌شود. در نتیجه، لونا به لونا کلاسیک (LUNC) تبدیل می‌شود و UST به USTC تبدیل می‌شود. شبکه اصلی جدید با نام “فینیکس-۱” (phoenix-1) شناخته می‌شود و توکن جدید شبکه ترا با نام “لونا ۲.۰” (LUNA 2)  نامیده می‌شود.

در شبکه ترا ۲.۰ هیچ استیبل‌ کوینی ساخته و عرضه نخواهد شد و تنها رمز ارز موجود در این شبکه، لونا 2.0 خواهد بود. این تغییرات ممکن است به حفظ ارزش و قیمت کوین لونا کمک کند. توزیع اولیه این رمزارز با حجم ۱ میلیارد واحد آغاز شد و به تدریج و بر اساس یک برنامه زمانی مشخص و بر اساس توکن‌های هولدرها، مدت زمان نگه‌داری و تعداد آن‌ها، بین هولدرهای LUNC و USTC توزیع شد.

لونا کلاسیک و آینده‌ی آن

لونا کلاسیک یک نسخه بازسازی شده از شبکه ترای اولیه محسوب می‌شود. این نسخه جدید شبکه ترا تغییرات زیادی را به همراه داشته و در آینده ممکن است تاثیرات مهمی بر روی اکوسیستم ترا داشته باشد. تصمیم به ایجاد لونا کلاسیک به عنوان یک بازسازی از شبکه ترا گرفته شد تا به مشکلات و نقاط ضعف شبکه ترا پاسخ داده شود. این نسخه جدید تغییراتی را در قسمت‌های مختلف شبکه ترا ایجاد کرد. این تغییرات به منظور بهبود عملکرد و ایمنی شبکه انجام شد و ممکن است به تعادل قیمتی و استحکام کوین لونا کلاسیک کمک کنند. همچنین، توزیع اولیه توکن لونا ۲ نیز با توجه به مدت زمان نگه‌داری و تعداد توکن‌های هولدرهای لونا کلاسیک انجام شد.

هدف از وجود لونا کلاسیک این است که به تدریج و با سوزاندن توکن‌های خود، عملکرد استیبل‌کوین الگوریتمی شبکه را به حالت اول بازگرداند. این در حالی است که در شبکه ترا 2.0 خبری از استیبل‌کوین نیست و LUNC به عنوان یک سیستم آربیتراژ عمل می‌کند و لونا فقط به عنوان توکنی برای مدیریت شبکه تعریف می‌شود.

در مورد آینده لونا کلاسیک، هنوز هیچ چیز قطعی مشخص نیست و نمی‌توان پیش‌ بینی خاصی ارائه داد. این پروتکل جدید و سیستم سوزاندن هزینه تراکنش‌ها، امیدی را در میان افراد ایجاد کرده که لونا کلاسیک ممکن است در طول زمان به ارزش‌های قبلی خود بازگردد. اما برای اطمینان از آینده‌ی آن، نیاز به دنبال کردن برنامه‌های توسعه‌دهندگان و رخدادهای آتی داریم.

باید منتظر بمانیم که توسعه‌دهندگان و تیم سازنده چه برنامه‌ای برای این رمز ارز خواهند داشت. بنابراین آینده لونا کلاسیک همچنان به عنوان یک معما در نظر گرفته می‌شود و برای بسیاری از افراد و سرمایه‌گذاران جذابیت دارد. شایان ذکر است که مشکلات قضایی و حقوقی اطراف این پروژه همچنان ادامه دارند و ممکن است بر آینده آن تاثیرگذار باشند.

لونا 2.0 و آینده‌ی آن

لونا 2.0 یک پروژه جدیدی است که به تازگی و پس از شکست لونا معرفی شده و تا حدودی توانست توجه سرمایه‌گذاران و علاقمندان به رمز ارز‌ها را به خود جلب کند. این پروژه با تعداد زیادی ویژگی‌های جدید و تغییرات بزرگی در شبکه‌ای متن باز سعی دارد تحولات بزرگی در اکوسیستم لونا ایجاد کند. لونا 2.0 در واقع یک هاردفورک از شبکه‌ی اصلی لونا است که به منظور بهبود و اصلاح مشکلات و نقاط ضعف موجود در شبکه‌ی قبلی ایجاد شد. این هاردفورک به منظور ارتقاء امنیت، کارایی و انعطاف‌پذیری شبکه ایجاد شده و ویژگی‌های مهمی به شبکه اضافه کرد.

یکی از ویژگی‌های برجسته لونا 2.0 ایجاد یک توکن اصلی جدید به نام “لونا 2.0” یا “LUNA 2” است. این توکن جایگزین توکن‌های قبلی لونا شد و وظیفه‌ی انجام تراکنش‌ها و حفظ امنیت شبکه را بر عهده دارد. این تغییر به منظور بهبود کارایی و سرعت تراکنش‌ها و همچنین کاهش هزینه‌های تراکنش ایجاد شده است.

یکی دیگر از تغییرات مهم لونا 2.0 ایجاد یک سیستم مدیریتی به نام لونا‌کرات (LunaCrat) است. این سیستم به کاربران امکان مشارکت در تصمیم‌گیری‌های مربوط به اقتصاد و امور داخلی شبکه را می‌دهد و به آن‌ها اجازه می‌دهد تا شبکه را بر اساس نیازها و اولویت‌های خود تنظیم کنند. همچنین لونا 2.0 قابلیت توسعه برنامه‌های غیرمتمرکز و پروژه‌های مبتنی بر لونا را دارد و این امکان را فراهم می‌کند تا اکوسیستم لونا رشد کرده و تنوع بیشتری داشته باشد. از آنجایی که لونا 2.0 تغییرات بزرگی در شبکه ایجاد کرده و ویژگی‌های جدیدی را به اکوسیستم لونا اضافه کرده است، آینده‌ی این پروژه می‌تواند جذاب و امیدوار کننده باشد.

جمع‌بندی

ترا و لونا با اهداف بسیار خوبی وارد حوزه رمز ارز شدند اما برخی از مسائل فنی و اقتصادی باعث فروپاشی آن شد. ریزش چشمگیری که کل بازار رمز ارز را تحت تاثیر قرار داد. تیم توسعه دهنده ترا برای احیای شبکه و جبران خسارت‌های وارد شده تصمیم به بازسازی شبکه ترا و ایجاد شبکه جدید گرفت. اگرچه لونا 2 یک رمزارز جدید است که در حال توسعه قرار دارد و لونا کلاسیک دارای سابقه‌ی خوبی نیست، اما همچنان نباید کاملاً از فرصت سرمایه‌گذاری در این دو توکن صرف نظر کرد. مسیری که لونا کلاسیک با سوزاندن توکن و تلاش برای بازگرداندن ارزش قبلی ایجاد می‌کند، امیدوارکننده است و همچنین لونا 2 نیز با پشتوانه دانش فنی توسعه‌دهندگان ترا که توانستند کوین را در برهه‌ای به ده رمز ارز برتر بازار تبدیل کنند، امکاناتی جذاب را ارائه می‌دهد.

سوالات متداول (FAQs)

در این بخش به سوالاتی که ممکن است برای شما ایجاد شود، پاسخ ‌می‌دهیم و اطلاعات لازم در این زمینه را ارائه می‌کنیم.

لونا چیست و چگونه کار می‌کند؟

 لونا یک ارز دیجیتال است که بر اساس فناوری بلاک چین کار می‌کند. این ارز از طریق شبکه ترا تبادل می‌شود و از تکنولوژی اجماع اثبات سهام (POS) استفاده می‌کند.

تفاوت بین لونا و لونا کلاسیک چیست؟

 لونا ارز دیجیتال اصلی شبکه‌ی لونا 2.0 است، در حالی که لونا کلاسیک یک نسخه تغییر یافته از نسخه‌ی قدیمی لونا محسوب می‌شود که اصلاحاتی بر روی آن انجام شده و با هدف تغییرات در شبکه ترا ایجاد شده است.

چرا لونا کلاسیک به وجود آمد؟

 لونا کلاسیک به دنبال ایجاد تغییرات در شبکه ترا بود تا مشکلاتی که در نسخه ابتدایی ارز لونا وجود داشت، رفع شوند و عملکرد شبکه بهبود یابد.

چه تغییراتی در شبکه ترا ایجاد شده است؟

 با ایجاد هاردفورک، شبکه ترا به دو بخش ترا کلاسیک و ترا 2.0 تقسیم شد.

آیا لونا 2.0 متفاوت از لونا کلاسیک است؟

 بله، لونا 2.0 شبکه مستقلی از لونا کلاسیک است که از الگوریتم‌ها و تکنولوژی‌های متفاوتی برخوردار است.

چگونه می‌توان ارز دیجیتال لونا را خریداری و نگهداری کنیم؟

ارز دیجیتال لونا را می‌توانید از صرافی‌های دیجیتال معتبر خریداری کنید و سپس در کیف پول دیجیتال خود نگهداری کنید.

آیا ارز دیجیتال لونا امنیت کافی دارد؟

 بله، لونا با استفاده از فناوری بلاک چین و الگوریتم‌های مناسب از امنیت خوبی برخوردار است.