تأثیر انتخابات آمریکا بر بورس
به طور کلی انتخابات آمریکا می‌تواند با تأثیر بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران، اقتصاد ایران را به سمت جدیدی سوق دهد. در واقع می‌تواند با تغییر وضعیت تحریمی ایران، کشور را در موقعیت جدیدی از نظر جایگاه تجاری در جهان قرار دهد اما این مسئله منوط به تغییر استراتژی آمریکا در قبال ایران و دستیابی به توافقی جدید و پایبندی همه طرف‌ها به آن است. آنچه مسلم است، تأثیر تغییر متغیرهای کلان اقتصادی کشور تحت تأثیر انتخابات ایالات متحده و حتی پیش بینی نتیجه انتخابات آمریکا بر وضعیت بازار مالی و بازار دارایی‌ها در کشور است. نتیجه مناظره‌ها و سوگیری‌های سیاسی-اقتصادی دو نامزد انتخاباتی در ایالات متحده نشان می‌دهد اگرچه سیاست کلی هر دو نامزد دموکرات و جمهوری خواه این کشور در قبال ایران تقریباً مشابه است اما استراتژی آن‌ها در مواجهه با ایران متفاوت و گاه متناقض است. برای مثال دونالد ترامپ در نظر دارد در صورت انتخاب دوباره به سمت ریاست جمهوری، آنچه در چنته دارد، رو کند. در واقع سیاست وی، ادامه فشار حداکثری علیه ایران تا زمان تسلیم و پذیرش شروط آمریکا توسط ایران و یا فروپاشی اقتصادی این کشور، ادامه دارد.
سیاست بایدن در مقابل ایران
جو بایدن اما در مقابل نظر متفاوتی دارد. اگرچه او نیز می‌خواهد از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای جلوگیری کند اما در نظر دارد در صورت پیروزی در انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا، مسیر قابل اعتمادی برای رویکرد دیپلماتیک مقابل ایران باز کند. نامزد دموکرات انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا، در یادداشتی درباره همین موضوع نوشت: «اگر ایران با پایبندی سختگیرانه به توافق هسته‌ای بازگردد، ایالات متحده دوباره به این توافق به عنوان نقطه شروعی برای مذاکرات دیگر ملحق خواهد شد.» آخرین نظرسنجی انتخابات آمریکا نشان می‌دهد جو بایدن با در اختیار داشتن ۵۴ درصد آرا از دونالد ترامپ، رئیس جمهور فعلی ایالات متحده آمریکا، جلوتر است و بنابراین پیشتاز انتخابات محسوب می‌شود اما از آن‌جا که برنده بر اساس رأی الکترال در انتخابات آمریکا معرفی می‌شود، باید منتظر اعلام نتیجه انتخابات این کشور ماند.
تأثیر انتخابات آمریکا بر تحریم‌های ایران
انتخابات آمریکا هر نتیجه‌ای داشته باشد، در بازه بلند مدت (۲ تا ۴ آینده) تأثیری بر تحریم‌ها نخواهد داشت و فقط انتظارات از بازارها تغییر خواهد کرد بنابراین می‌تواند تأثیرات کمی بر بازارها داشته باشد. با وجود نتیجه آخرین نظرسنجی‌های انتخابات آمریکا و همچنین پیش بینی انتخابات آمریکا به دلیل وجود رأی الکترال در انتخابات آمریکا، نتیجه نهایی انتخابات این کشور مشخص نیست و باید دو سناریو را برای آن در نظر گرفت.
شوک مثبت به قیمت‌ها با انتخاب ترامپ
برنده شدن ترامپ می‌تواند یک شوک مثبت (افزایش) و التهابی یا اصطلاحاً شوک‌های انتظاری در بازار پدید می‌آورد و طبیعتاً ادامه تحریم‌ها با شدت بیشتری رخ می‌دهد. از طرفی به دلیل اینکه معمولاً در نیمه دوم سال کسری بودجه دولتی خود را نمایان می‌کند، نرخ ارز نیز می‌تواند تحت تأثیر این مسائل افزایش یابد و به کانال‌های جدیدی وارد شود. از طرفی در بلندمدت می‌تواند بر شدت عمل ترامپ و به طور کل جمهوری خواهان بیافزاید و ایران درگیر مسائل جدیدتری شود.
کاهش قیمت طلا و ارز با انتخاب بایدن
اگر جو بایدن به عنوان رئیس جمهور جدید آمریکا انتخاب شود، می‌تواند سناریو دیگری را ایجاد کند. این مسئله یک شوک منفی (کاهشی) را در بازارهایی مانند طلا و ارز به وجود می‌آورد اما بحث تورم و چسبندگی قیمت کالاها، چه با انتخاب بایدن و چه ترامپ به نظر نمی‌رسد قیمت‌ها کاهش چشمگیری پیدا کند. نرخ تورم ایران یک نرخ ساختاری است و ممکن است به صورت مقطعی کاهش داشته باشد اما عمدتاً دارای شیب صعودی است. در دوره بایدن با توجه به اینکه ممکن است گشایش‌هایی در حوزه نفت یا تحریم‌ها پدید آید، نرخ تورم می‌تواند تعدیل شود. کنترل تورم بیشتر به سیاست‌های داخلی نظیر ظرفیت تولیدی، سیاست‌های مالی و پولی باز می‌گردد تا مسائل خارجی؛ درواقع وزن سیاسست‌های داخلی بیشتر از مسائل خارجی است.
سرمایه‌گذاری خارجی و انتقال تکنولوژی
وجود تحریم‌ها از سرمایه‌گذاری بیشتر، انتقال تکنولوژی و واردات کالاهای سرمایه‌ای جلوگیری می‌کند. بنابراین نگاه به آینده اقتصاد ایران در بلندمدت، نسبت به بحران کنونی مثبت‌تر است. یکی دیگر از مسائلی که تاکنون برای ما مشکل ساز شده، اثرات بیرونی اقتصاد مانند تحریم، کرونا، سو مدیریت، فساد اقتصادی و سیستم اقتصاد دولتی (انحصاری که در بخش‌های مختلف وجود دارد و اقتصاد را به سمت کنترل شاخص‌ها سوق می‌دهد) بوده است که مسائل ریشه‌ای محسوب می‌شود.ممکن است سیستم دولتی به دلیل شرایط بحرانی کنونی د ربرابر تغییرات ریشه‌ای یا اصطلاحاً جراحی اقتصادی مقاومت کند. برای مثال همسان سازی نرخ ارز، از جمله این مسائل است که باعث جلوگیری از ایجاد رانت می‌شود. سرمایه‌گذاری خارجی یکی از راهکارهایی است که می‌تواند کشور را بحران کنونی خارج کند. کاهش قدرت خرید در کشور و خروج ارز در کنار ریسک‌های مختلف موجود مانند ریسک‌های ژئوپولتیک، جریان ورود سرمایه خارجی به ایران را به شدت کاهش داده است. جذب سرمایه خارجی همواره یکی از راهبردهای کشورهای پیشرفته و توسعه یافته بوده است و یکی از عوامل جدی و مهم اقتصادی آن‌ها به شمار می‌رود. از این رو اتخاذ سیاست‌های مناسب در جهت جذب و افزایش سرمایه‌گذاری خارجی یکی الزامات شرایط کنونی اقتصاد ایران محسوب می‌شود.
